Brainstormen is een creativiteitsmethodiek om snel ideeën over een bepaald onderwerp te genereren. Vaak is het onderwerp van een brainstorm lastig, niet-alledaags of complex van aard.

Als je googelt naar afbeeldingen van brainstormteams, ziet je waarschijnlijk afbeeldingen van mensen die ineengedoken rond een whiteboard staan met post-its. Toen Arthor Fry de Post-It® Note co-creëerde, weet ik zeker dat hij niet had vermoedt welk een impact zijn post-its op het brainstormen zou krijgen!

Wat is Brainstormen 2.0?

Brainstormen op de traditionele manier zal zonder een duidelijke structuur en zonder een facilitator in de veel gevallen uit de hand lopen. Jake Knapp, bedenker van de designsprint, heeft een alternatieve manier van brainstormen ontwikkeld.

In zijn brainstorm gaan deelnemers niet los in een open discussie. Geen stortvloed aan ideeën. Nee, deelnemers overdenken het vraagstuk. Als zij ideeën zoeken, dan doen zij dat in stilte.

Ruwweg worden deze stappen in een brainstorm doorlopen.

• Waar gaat het vraagstuk over?
• Wat willen we weten?
• Welke oplossingen kunnen we bedenken?
• Wat is de best passende oplossing?

Zoveel mogelijk wordt daarbij beschikbare informatie geraadpleegd. En zodra een idee ontstaat schrijft men dit op een post-it. In steekwoorden en met duidelijk handschrift. De facilitator verzamelt alle post-its en plakt ze op een whiteboard. Daar hangen de ideeën, anoniem.

Zoveel mogelijk wordt daarbij beschikbare informatie geraadpleegd. En zodra een idee ontstaat schrijft men dit op een post-it. In steekwoorden en met duidelijk handschrift. De facilitator verzamelt alle post-its en plakt ze op een whiteboard. Daar hangen de ideeën, anoniem.

Jake Knapp hanteert vier principes bij het organiseren van een brainstorm.

• Samen in je eentje; iedereen werkt in stilte aan hetzelfde doel
• Creativiteit is niet essentieel; weinigen zijn echt creatief
• Alles anoniem; neutraliseer de mening van extraverte collega’s
• Meningen tellen niet; een post-it moet overtuigen, niet de uitleg van de schrijver

Wat is de waarde van post-its bij brainstormen 2.0?

De waarde van post-its is de visuele kracht. In tegenstelling tot mondeling geuite ideeën, die vaak snel worden vergeten, beklijven de ideeën op post-its omdat zij steeds zichtbaar zijn. Ons brein is sterker in analyseren van ruimtelijke informatie dan verbale informatie.

Een ander effect van het gebruik van post-its is, dat de bedenker van een idee deze weloverwogen opschrijft. Dat komt doordat een discussie het denken niet belemmert. De bedenker van een idee hoeft niet tegelijkertijd naar de uitleg van een ander idee te luisteren.

De combinatie van post-its en principes bevordert een brainstorm enorm. Voeg je tenslotte de inzet van een facilitator toe, als spelleider en leverancier van brainstormsjablonen, dan zijn deze brainstorms opmerkelijk productiever. Bovendien maakt het speels gebruik van post-its de inzet los van alle deelnemers en geeft het hen een boost in het verdere verloop van het betrokken onderwerp.